De trust is een rechtsfiguur, afkomstig uit het Angelsaksische recht en is een rechtsvorm die gebruikt wordt om vermogen te beheren dan wel beschermen.

Volgens de toelichting op het wetsvoorstel is de trust een juridische constructie waarbij goederen door de insteller/oprichter (“settlor“) worden toevertrouwd aan een beheerder (“trustee“) die deze vermogensbestanddelen overeenkomstig een trustakte aanwendt voor één of meerdere begunstigden (“beneficiairies“).

Een bijzonder kenmerk van de trust is dat de goederen een afgescheiden vermogen vormen en geen deel uitmaken van het vermogen van de trustee. Wel heeft de trustee doorgaans ruime bevoegdheden ten aanzien van het bestuur, beheer en de beschikking over het trustvermogen.

Het Nederlandse recht kent de trust niet, maar erkent deze wel (Haags Trustverdrag).

Curaçao kent sinds 1 juni 2012 de rechtsfiguur van de trust.

Er wordt gesproken van soortgelijke juridische constructies. Dit gaat over bij overeenkomst of samenstel van overeenkomsten tot stand gebrachte fondsen zonder rechtspersoonlijkheid, niet zijnde een onderneming of rechtspersoon als bedoeld in de Handelsregisterwet 2007, waarin deelnemers vermogen bijeenbrengen dat voor gezamenlijke rekening wordt belegd of anderszins wordt aangewend ten behoeve van de uiteindelijke belanghebbende van dat fonds. Onder deze definitie vallen in ieder geval open en besloten (fiscale) fondsen voor gemene rekening (“FGR“).

Als uiteindelijk belanghebbende voor het Trustregister kwalificeert de natuurlijke persoon die als oprichter, trustee of protector optreedt

De UBO-definitie staat in artikel 10a Wwft. In artikel 3 Uitvoeringsbesluit Wwft 2018 wordt (niet limitatief) per type vennootschap en andere juridische entiteit uiteengezet wie in elk geval als UBO kwalificeert.

De volgende natuurlijke personen worden in elk geval als UBO van een trust beschouwd:

• de oprichter(s) (de settlor/insteller(s));
• de trustee(s); waarbij onder trustee mede wordt verstaan degene die in een soortgelijke juridische constructie een vergelijkbare positie heeft als een trustee bij een trust
• de protector(s), voor zover van toepassing;
• de begunstigden, of voor zover afzonderlijke begunstigden niet kunnen worden bepaald, de groep van personen in wier belang de trust hoofdzakelijk is opgericht of werkzaam is; en
• elke andere natuurlijke persoon die door direct of indirect eigendom of via andere middelen uiteindelijke zeggenschap over de trust uitoefent.

Deze wet is van toepassing voor zover de trustee van de trust in:

• in Nederland woonachtig of gevestigd is;
• woonachtig of gevestigd is buiten de Europese Unie (“EU“), en namens de trust of soortgelijke juridische constructie in Nederland vastgoed verwerft of in Nederland een zakelijke relatie aangaat. Onder zakelijke relatie kan worden verstaan een relatie met een Wwft-instelling, zoals een bank.

De trusts of soortgelijke juridische constructies zijn niet verplicht tot registratie in het Trustregister als zij al een registratie hebben gedaan in een trustregister van een andere EU lidstaat. Indien de trustee van een trust of soortgelijke juridische constructie die in een andere EU lidstaat is geregistreerd in Nederland een zakelijke relatie wenst aan te gaan, dan zal de desbetreffende Wwft-instelling een bewijs van registratie dienen op te vragen.

Bij het Fonds voor Gemene Rekening (FGR) kan sprake zijn van een open fonds en een besloten fonds. De UBO-registratie geldt voor beiden. Als UBO van een FGR kunnen worden aangemerkt: de participanten (de economische eigenaren), de beheerder (die het vermogen beheert) en de bewaarder (de juridische eigenaar).

Uiteindelijk kunnen alleen natuurlijke personen kwalificeren als UBO. Dit zal in de praktijk betekenen dat de UBO’s van de beheerder en de bewaarder – voorzover deze in de vorm van bijvoorbeeld een stichting is gegoten – (ook) zullen kwalificeren als UBO van het FGR.

Voor het UBO-Register 2 ten aanzien van onder andere het FGR is iedere participant een UBO op basis van economisch eigendom. Er is geen ondergrens van 25% (of zoals eerder ook wel besproken 3%).

Ook goed om op te merken is dat bij de aan te leveren gegevens moet worden opgegeven ‘het doel waarvoor het tot stand is gebracht’.

Nee. In tegenstelling tot het UBO-register 1, wordt er in het UBO-register 2 geen onderscheid gemaakt tussen UBO’s met grotere economische belangen.

De volgende informatie moet in het Trustregister worden opgenomen:

Van de trust of soortgelijke juridische constructie zelf:

• naam en type;
• datum en plaats van totstandkoming;
• doel van totstandkoming; en
• afschriften van documenten waaruit de bovenstaande gegevens van de trust blijken.

Van de uiteindelijk belanghebbende:

• naam, geboortemaand, geboortejaar, woonstaat en de nationaliteit alsmede afschrift(en), van documenten op grond waarvan de gegevens van de UBO zijn geverifieerd;
• Burgerservicenummer / buitenlands fiscaal identificatienummer (“TIN”), indien de UBO niet in Nederland woont;
• geboortedag, geboorteplaats, geboorteland en woonadres;
• e-mailadres;
• aard en omvang van het gehouden economisch belang van de UBO;
• afschriften van documenten waaruit de bovenstaande gegevens (aard en omvang van het economische belang van de UBO’s) blijken.

Indien de UBO enkel zeggenschapsrechten heeft en geen economisch belang dan bestaat de mogelijkheid om dit aan te geven bij het registreren.

Mocht het economisch belang van de UBO nog onduidelijk of onzeker zijn, dan is het de taak van de trustee om te bezien of er genoeg informatie beschikbaar is om te kunnen aangeven welke categorie van het economisch belang van toepassing is. Indien dit niet mogelijk is, dan zal er vooralsnog vanuit worden gegaan dat alle begunstigden een evenredig groot belang hebben. Voorbeeld: 5 begunstigden, dan ieder 20%, dus ieder in klasse a (ten minste 3 tot en met 25%).

Ja, dat is mogelijk. Voor zo lang de UBO niet geregistreerd is en er geen plicht tot registratie bestaat is het nog mogelijk de begunstiging aan te passen. Bij een FGR, bijvoorbeeld indien er een belang is van minder dan 3%. Bij een andere entiteit ligt dat percentage op 25% of minder (let wel op dat er dan sprake is van een zogenaamde pseudo-UBO). Je kunt ook denken aan het gebruik van Non-EU entiteiten.

De afschermingsgronden voor het Trustregister zijn dezelfde als de afschermingsgronden voor het reguliere UBO-register 1.  Het is mogelijk om informatie, die anders voor eenieder toegankelijk is, af te laten schermen. In het Implementatiebesluit is vastgesteld wanneer een verzoek tot afscherming wordt toegekend. Het betreft twee limitatieve gronden.

1. De eerste grond betreft gevallen waarin de uiteindelijk belanghebbende van overheidswege beveiligd wordt. Dit betreft bijvoorbeeld personen die op gezag van de Minister van Justitie en Veiligheid worden beveiligd, of personen die door de politie worden beveiligd in opdracht van de Hoofdofficier van Justitie.

2. De tweede grond betreft personen die minderjarig of handelingsonbekwaam zijn. Bij een verzoek op minderjarigheid vindt een controle plaats met persoonsgegevens en wordt het verzoek toegewezen indien de leeftijd van achttien jaren nog niet is bereikt. Afscherming op grond van handelingsonbekwaamheid wordt in drie situaties gehonoreerd:
– indien de betrokkene onder curatele is geplaatst;
– indien de betrokkene onder bewind is geplaatst omdat hij of zij niet meer in staat is diens vermogensrechtelijke belangen te behartigen;
– indien de betrokkene in het buitenland handelingsonbekwaam is verklaard.

Op grond van de (gewijzigde) 4-AMLD kunnen lidstaten per geval bepalen dat de toegang van het publiek tot UBO-informatie wordt afgeschermd indien de UBO minderjarig is of handelingsonbekwaam, of als de UBO door publicatie van UBO-informatie zou worden blootgesteld aan een onevenredig risico van fraude, ontvoering, chantage, afpersing, pesterijen, geweld of intimidatie. In Nederland wordt de UBO-informatie van een minderjarige of handelingsonbekwame persoon op verzoek afgeschermd. In andere gevallen kan de UBO-informatie slechts worden afgeschermd indien de UBO door het Openbaar Ministerie of de Nationaal Coördinator voor Terrorismebestrijding en Veiligheid wordt beveiligd.

Bij afscherming geldt dat de aard en omvang van het economische belang van de (afgeschermde) UBO wel zichtbaar blijft.

De registratieplicht en de plicht tot het bijhouden van gegevens in het Trustregister ligt bij de trustee van een trust. Bij een fonds voor gemene rekening komt deze plicht voor rekening van de beheerder van het fonds. De trustee dient ervoor te zorgen dat de gegevens en bescheiden over de trust en de UBO(‘s) actueel, toereikend en accuraat zijn. De UBO’s zijn verplicht de trustee van alle informatie te voorzien die daarvoor nodig is.

De UBO kan verzoeken om inzicht te verkrijgen in het aantal keer dat zijn gegevens of bescheiden zijn verstrekt. Alleen verstrekkingen aan de Financiële inlichtingen eenheid en aan bevoegde autoriteiten worden uitgezonderd van inzage.

Overigens is het register voor iedereen toegankelijk. Degene die inzage wenst dient zich te registreren. De persoonsgegevens van degene die het register inziet mogen maximaal vijf jaar worden bewaard.

Inzicht is per 25 oktober opgenomen in de wet. Het is echter nog niet daadwerkelijk beschikbaar op de website van de Belastingdienst.

Overtreding van de verplichtingen wordt gezien als een economisch delict. Handhaving kan plaatsvinden met zowel strafrechtelijke als bestuursrechtelijke sancties.

Aan de trustee kan een last onder dwangsom worden opgelegd als hij niet aan zijn registratieplicht voldoet. Bovendien kan aan hem een boete worden opgelegd. Ook als de gegevens en bescheiden niet toereikend, accuraat of actueel zijn. De boete kan maximaal EUR 21.750 bedragen.

Het UBO-register 2 ten aanzien van de Trust en soortgelijke identiteiten, waar ook FGR onder valt, treedt per 1 november 2022 in werking.

Na inwerkingtreding hebben trustees 3 maanden de tijd om de trusts en UBO(s) te registreren. Na het verstrijken van deze overgangsperiode dient een trustee binnen één week aan de registratieplicht te voldoen en dienen wijzigingen eveneens binnen één week te worden doorgegeven.

Een bevoegde autoriteit dient, op enkele uitzonderingen daargelaten, een melding te maken van iedere fout m.b.t. de gegevens van een UBO die zij in het register aantreft.

De betreffende UBO en trust worden hiervan op de hoogte gesteld. De trustee dient de gegevens binnen één week na ontvangst van de kennisgeving aan te passen of door te geven dat hij deze niet zal wijzigen.

De Financiële inlichtingen eenheid kan gegevens en bescheiden delen met financiële inlichtingen eenheden van andere Europese lidstaten. Hetzelfde geldt voor bevoegde autoriteiten, die gegevens en bescheiden kunnen delen met bevoegde autoriteiten van andere Europese lidstaten.

De in het register opgenomen informatie dient toegankelijk te blijven tot tien jaar nadat de grond voor de registratie van die gegevens en bescheiden is opgehouden te bestaan.